Cantata BWV 21
Ich hatte viel Bekümmernis
Nederlandse vertaling [Dutch Translation]
Cantate BWV 21 - Mijn hart was vol droefheid

Gebeurtenis: 3e Zondag na Trinitatis / elke andere gelegenheid

Originele Duitse tekst [Original German Text]

Nederlandse vertaling [Dutch Translation]

Erster Teil

Deel 1

1. Sinfonia

1. Sinfonia

Oboe, Violino I/II, Viola, Fagotto e Organo e Continuo

2. Coro

2. Koor

Oboe, Violino I/II, Viola, Fagotto e Organo e Continuo

Ich hatte viel Bekümmernis in meinem Herzen;
aber deine Tröstungen erquicken meine Seele.

Mijn hart was vol droefheid;
maar uw vertroostingen verkwikken mijn ziel.

3. Aria S

3. Aria (S)

Oboe, Organo e Continuo

Seufzer, Tränen, Kummer, Not,
Ängstlichs Sehnen, Furcht und Tod
Nagen mein beklemmtes Herz,
Ich empfinde Jammer, Schmerz.

Zuchten, tranen, zorgen, nood,
angstig hopen, vrees en dood,
knagen aan mijn benauwde hart,
ik voel ellende en pijn.

4. Recitativo T

4. Recitatief (T)

Violino I/II, Viola, Fagotto e Organo e Continuo

Wie hast du dich, mein Gott,
In meiner Not,
In meiner Furcht und Zagen
Denn ganz von mir gewandt?
Ach! kennst du nicht dein Kind?
Ach! hörst du nicht das Klagen
Von denen, die dir sind
Mit Bund und Treu verwandt?
Da warest meine Lust
Und bist mir grausam worden;
Ich suche dich an allen Orten,
Ich ruf und schrei dir nach,
Allein mein Weh und Ach!
Scheint itzt, als sei es dir ganz unbewusst.

Waarom hebt u zich, mijn God,
in mijn nood,
in mijn angst en vrees
toch geheel van mij afgewend?
Ach, kent u uw kind niet?
Ach, hoort u niet het geklaag
van hen die trouw met u
verbonden en verwant zijn?
U was mijn vreugde,
en nu bent u wreed voor mij geworden.
Ik zoek u overal,
ik roep en schreeuw om u,
maar mijn ach en wee
schijnen niet tot u door te dringen.

5. Aria T

5. Aria (T)

Violino I/II, Viola, Fagotto e Organo e Continuo

Bäche von gesalznen Zähren,
Fluten rauschen stets einher.
Sturm und Wellen mich versehren,
Und dies trübsalsvolle Meer
Will mir Geist und Leben schwächen,
Mast und Anker wollen brechen,
Hier versink ich in den Grund,
Dort seh ins der Hölle Schlund.

Beken vol zoute tranen,
wateren blijven maar ruisen.
Storm en golven verwonden mij
en deze zee vol droefenis
zal mijn geest en leven verzwakken,
mast en anker breken bijna,
hier zak ik weg in de bodem,
daar kijk ik in de muil van de hel.

6. Coro

6. Koor

Oboe, Violino I/II, Viola, Fagotto e Organo e Continuo

Was betrübst du dich, meine Seele,
und bist so unruhig in mir?
Harre auf Gott;
denn ich werde ihm noch danken,
dass er meines Angesichtes Hilfe
und mein Gott ist.

''Waarom ben je bedroefd, mijn ziel,
en ben je zo onrustig in mij?
Hoop op God;
want ik zal hem nog danken
dat hij de hulp van mijn aangezicht
en mijn God is.''

Zweiter Teil

Deel 2

7. Recitativo (Dialog) S B - Seele (S), Jesus (B)

7. Recitatief / Duet (S, B)

Violino I/II, Viola, Fagotto e Organo e Continuo

Sopran:
Ach Jesu, meine Ruh,
Mein Licht, wo bleibest du?

S:
Ach Jezus, mijn rust,
mijn licht, waar blijft u?

Bass:
O Seele sieh! Ich bin bei dir

B:
O ziel, kijk, ik ben bij je.

Sopran:
Bei mir?
Hier ist ja lauter Nacht.

S:
Bij mij?
Hier heerst alleen maar nacht.

Bass:
Ich bin dein treuer Freund,
Der auch im Dunkeln wacht,
Wo lauter Schalken seind.

B:
Ik ben je trouwe vriend,
die ook in de duisternis waakt,
daar waar alleen maar boosdoeners zijn.

Sopran:
Brich doch mit deinem Glanz
und Licht des Trostes ein.

S:
Kom toch bij mij met uw glans
en met het licht van uw troost.

Bass:
Die Stunde kömmet schon,
Da deines Kampfes Kron'
Dir wird ein süßes Labsal sein.

B:
Het uur is al in aantocht
waarop de kroon van je strijd
een zoete verkwikking voor je zal zijn.

8. Aria (Duetto) S B - Seele (S), Jesus (B)

8. Aria / Duet (S, B)

Organo e Continuo

Sopran:
Komm, mein Jesu, und erquicke,

S:
Kom, mijn Jezus en verkwik

Bass:
Ja, ich komme und erquicke

B:
Ja, ik kom en verkwik je

Sopran:
Und erfreu mit deinem Blicke.

S:
en verheug met uw blik

Bass:
Dich mit meinem Gnadenblicker,

B:
met de blik

Sopran:
Diese Seele,

S:
deze ziel,

Bass:
Deine Seele,

B:
van mijn genade.

Sopran:
Die soll sterben,

S:
moet sterven

Bass:
Die soll leben,

B:
Je ziel moet leven

Sopran:
Und nicht leben

S:
en niet mag leven

Bass:
Und nicht sterben

B:
en niet sterven,

Sopran:
Und in ihrer Unglückshöhle

S:
en die in haar tranendal

Bass:
Hier aus dieser wunden Höhle

B:
hier vanuit dit wondendal

Sopran:
Ganz verderben?

S:
geheel te gronde moet gaan.

Bass:
Sollst du erben

B:
zul je heil ontvangen

Sopran:
Ich muss stets in Kummer schweben,

S:
Ik moet voortdurend in verdriet zweven,

Bass:
Heil! durch diesen Saft der Reben,

B:
door middel van dit sap van de wijnrank.

Sopran:
Ja, ach ja, ich bin verloren!

S:
ja, ach ja, ik ben verloren!

Bass:
Nein, ach nein, du bist erkoren!

B:
Nee, ach nee, je bent uitverkoren!

Sopran:
Nein, ach nein, du hassest mich!

S:
Nee, ach nee, u haat mij!

Bass:
Ja, ach ja, ich liebe dich!

B:
Ja, ach ja, ik heb je lief!

Sopran:
Ach, Jesu, durchsüße mir Seele und Herze,

S:
Ach Jezus, maak mijn ziel en mijn hart zoet!

Bass:
Entweichet, ihr Sorgen, verschwinde, du Schmerze!

B:
Wijk, o zorgen, verdwijn, o pijn!

Sopran:
Komm, mein Jesus, und erquicke

S:
Kom, mijn Jezus en verkwik mij

Bass:
Ja, ich komme und erquicke

B:
Ja, ik kom en verkwik je

Sopran:
Mit deinem Gnadenblicke!

S:
met de blik van uw genade.

Bass:
Dich mit meinem Gnadenblicke

B:
met de blik van mijn genade.

9. Coro con Choral

9. Koor

Oboe, Violino I e Trombone I all' unisono, Violino II e Trombone II all' unisono, Viola e Trombone III all' unisono, Fagotto e Trombone IV all' unisono, Organo e Continuo

Coro:
Sei nun wieder zufrieden, meine Seele,
denn der Herr tut dir Guts.

Koor:
''Wees nu weer tevreden, mijn ziel,
want de Heer is goed voor je."

Tenor:
Was helfen uns die schweren Sorgen,
Was hilft uns unser Weh und Ach?
Was hilft es, dass wir alle Morgen
Beseufzen unser Ungemach?
Wir machen unser Kreuz und Leid
Nur größer durch die Traurigkeit.

T:
Wat helpen ons de zware zorgen,
wat helpt ons ach en wee?
Wat helpt het dat wij elke morgen
zuchten om onze tegenspoed?
We maken ons kruis en ons leed
alleen maar groter door bedroefd te zijn.

Sopran:
Denk nicht in deiner Drangsalshitze,
Dass du von Gott verlassen seist,
Und dass Gott der im Schoße sitze,
Der sich mit stetem Glücke speist.
Die folgend Zeit verändert viel
Und setzet jeglichem sein Ziel.

S:
Denk in de hitte van je ellende niet
dat God je heeft verlaten
en dat diegene in Gods schoot zit
die zich voortdurend met geluk voedt.
De komende tijd zal veel veranderen
en zal alles zijn doel geven.

10. Aria T

10. Aria (T)

Organo e Continuo

Erfreue dich, Seele, erfreue dich, Herze,
Entweiche nun, Kummer, verschwinde, du Schmerze!
Verwandle dich, Weinen, in lauteren Wein,
Es wird nun mein Ächzen
ein Jauchzen mir sein!
Es brennet und sammet die reineste Kerze
Der Liebe, des Trostes in Seele und Brust,
Weil Jesus mich tröstet mit himmlischer Lust.

Verheug je, ziel, verheug je, hart,
wijk nu, verdriet,
verdwijn, smart!
Tranen, verander in klare wijn,
nu zal mijn gekerm gejuich voor me zijn!
De zuiverste kaars van liefde en troost
brandt en vlamt in mijn ziel en mijn borst,
omdat Jezus mijn troost met hemels genot.

11. Coro

11. Koor

Tromba I-III, Timpani, Oboe, Violino I/II, Viola, Fagotto e Organo e Continuo

Das Lamm, das erwürget ist, ist würdig zu nehmen
Kraft und Reichtum und Weisheit und Stärke und Ehre und Preis und Lob.
Lob und Ehre und Preis und Gewalt sei unserm Gott von Ewigkeit zu Ewigkeit. Amen, Alleluja!

Het lam dat gewurgd is is het waard om te ontvangen kracht en rijkdom en wijsheid en sterkte en eer en prijs en lof.
Lof en eer en prijs en macht zij onze God van eeuwigheid tot eeuwigheid. Amen. Halleluja!

Nederlandse vertaling: Ria van Hengel

Contributed by Eduard van Hengel (August 2019)